De voorziene wetswijziging van de Wet Markt en Overheid (Wet M&O) laat nog op zich wachten. In de tussentijd is de huidige wet verlengd tot 1 juli 2023. Dit betekent dat de huidige gedragsregels voor overheden uit de Wet M&O voorlopig nog van kracht blijven. Mogelijk bepaalt de voorziene wetswijziging dat de gedragsregels permanent geldig worden.
De Wet Markt en Overheid
De Wet M&O omvat vier gedragsregels voor (decentrale) overheden en overheidsbedrijven. Als (decentrale) overheden of overheidsbedrijven economische activiteiten verrichten, dan moeten zij zich in beginsel aan deze gedragsregels houden. Op basis van de Wet M&O dient een decentrale overheid ten eerste minimaal de integrale kosten door te berekenen. Daarnaast geldt er een bevoordelingsverbod voor overheidsbedrijven. Ook dient er gegevensscheiding en functiescheiding te worden gehandhaafd. De Wet M&O vult sinds 2012 de mededingingsregels aan en is terug te vinden in hoofdstuk 4b van de Mededingingswet (Mw). Met het besluit van 24 maart 2021 is de werkingsduur van de gedragsregels voor overheidsinstanties verlengd tot 1 juli 2023.
Wijziging van de Wet Markt en Overheid
De Rijksoverheid werkt momenteel aan een wijziging van de Wet M&O. De gedragsregels uit de Wet M&O zijn niet van toepassing op economische activiteiten die worden uitgevoerd in het algemeen belang (artikel 25h lid 5 Mw). Decentrale overheden hebben een ruime bevoegdheid om activiteiten die zij van algemeen belang achten, aan te wijzen in een algemeen-belang-besluit. De vier gedragsregels uit de Wet M&O zijn dan niet van toepassing. Uit de evaluatie van de Wet M&O bleek dat overheden regelmatig gebruik maken van deze uitzondering op de gedragsregels. Overheden motiveren het algemeen-belang-besluit echter niet altijd voldoende. Daarnaast bleek dat ondernemingen niet genoeg betrokken worden bij het besluitvormingsproces. In het Regeerakkoord van 2017 is daarom het voornemen opgenomen om de Wet M&O op deze punten aan te scherpen.
Het wetsvoorstel is, na goedkeuring door de ministerraad, naar de Raad van State gestuurd voor advies. Zodra de Raad van State haar advies naar de Tweede Kamer stuurt, wordt de tekst van de wetswijziging openbaar gemaakt. Het is dus nog niet duidelijk welke wijzigingen de wet precies zal bevatten. Wel is een eerder ontwerp van het wijzigingsvoorstel geconsulteerd. Ook heeft het Rijk een aantal veranderingen aangekondigd in een persbericht:
- Overheden moeten op uniforme wijze motiveren waarom zij een algemeen-belang-besluit nemen. In deze motivering moeten onder andere de gevolgen van het besluit voor bedrijven inzichtelijk gemaakt worden;
- Voor ieder algemeen-belang-besluit dient een uniforme openbare voorbereidingsprocedure doorlopen te worden, zodat ondernemingen vooraf meer inspraak krijgen;
- Het wordt mogelijk een evaluatie van een algemeen-belang-besluit uit te voeren. Uit de evaluatie komt een besluit voort waartegen bewaar en beroep mogelijk is;
- Het tijdelijke karakter van de wet komt te vervallen. Hierdoor wordt de Wet M&O een vast onderdeel van de Mededingingswet en hoeft daarom in het vervolg niet meer te worden verlengd.
Bron
Besluit van 24 maart 2021 houdende verlenging van de werkingsduur van de gedragsregels voor de overheid in de Mededingingswet, Rijksoverheid
Wetswijziging bevordert gelijk speelveld tussen ondernemers en overheden, Rijksoverheid
Wetsvoorstel wijziging markt en overheid, concentratietoezicht en privaatrechtelijke handhaving, Rijksoverheid
Meer informatie
Gedragsregels Wet Markt en Overheid, Kenniscentrum Europa decentraal
Is het mogelijk om als gemeente een sportaccommodatie te exploiteren zonder in strijd te zijn met de Wet Markt en Overheid?, Kenniscentrum Europa decentraal
Kan een gemeente die snippergroen verkoopt te maken krijgen met de Wet Markt en Overheid?, Kenniscentrum Europa decentraal
Wet Markt en Overheid of staatssteun: waarmee moet de gemeente rekening houden bij de verhuur van (kantoor)ruimte?, Kenniscentrum Europa decentraal