Afgelopen dinsdag vond er in de Eerste Kamer de stemming betreffende de Verzamelwet Brexit plaats. Ondanks dat er tijdens de vergadering van 19 maart nog discussie bestond over de wenselijkheid van flexibele verruiming van bevoegdheden in specifieke onvoorziene situaties, werd tijdens de stemming het wetsvoorstel toch aanvaard door de fracties.
Inhoud van de Verzamelwet
Het wetsvoorstel ‘Wijziging van enige wetten en het treffen van voorzieningen in verband met de terugtrekking van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie’, oftewel Verzamelwet Brexit, dient ervoor te zorgen dat de gevolgen van de Brexit geen problemen voor burgers opleveren.
Uit de Memorie van Toelichting bij dit wetsvoorstel volgt dat met het voorstel twee soorten wijzigingen worden beoogd. Zo zijn er wijzigingen die noodzakelijk zijn ongeacht het moment van de Brexit, maar ook wijzigingen die inspelen op onvoorzienbare gevolgen van de Brexit. Voor deze tweede soort wijzigingen zijn er aanvullende wettelijke voorzieningen nodig om snel te kunnen handelen. Deze voorzieningen zien vooral op de gevolgen voor burgers uit het VK en de EU met betrekking tot de sociale zekerheid en de Zorgverzekeringswet. Tevens wordt met het voorstel mogelijk gemaakt dat snel tijdelijke maatregelen genomen kunnen worden.
Artikel X Verzamelwet
Eén van de artikelen waar veel discussie over bestond, was artikel X van de Verzamelwet Brexit. Zo waren veel Kamerleden het niet eens met de mogelijkheid die artikel X biedt om in gevallen van nood bij een lagere regeling, zoals bij algemene maatregel van bestuur (AMvB) of ministeriële regeling, van een hogere regeling, een wet in formele zin, af te wijken. Artikel X van de Verzamelwet zorgt namelijk voor een regelgevende bevoegdheid voor een overgangs- of spoedeisende situatie. Voorzieningen die nodig zijn voor een goed verloop van de terugtrekking kunnen tot een jaar na de datum van de terugtrekking genomen worden per AMvB of ministeriële regeling. Gaat het om een structurele afwijking van de wet, dan wordt vervolgens een voorstel ingediend dat de wet dusdanig wijzigt dat de (nood)voorziening niet langer nodig is. Volgens het kabinet is dit nodig om op te treden en de uittreding van het VK uit de EU in goede banen te leiden.
De Eerste Kamer heeft de Raad van State begin maart gevraagd om, onder andere, een nadere beschouwing over artikel X te geven. De Raad van State kwam vervolgens met een voorlichting over de Verzamelwet waarin het concludeerde dat de onvoorspelbare gevolgen van de Brexit vragen om een regeling zoals in artikel X is vastgelegd. Het bij uitzondering treffen van een wettelijke voorziening zoals in artikel X, waarmee, zo nodig in afwijking van een hogere regeling, snel noodzakelijke voorzieningen kunnen worden getroffen, is noodzakelijk, aldus de Afdeling Advisering van de Raad van State.
Door:
Laura Hollmann, Fabian Wondergem (kenniscentrum Europa decentraal) en Jody van Diemen (VNG)
Bron:
Verzamelwet Brexit aanvaard, Eerste Kamer der Staten-Generaal
Meer informatie
Brexit: Hoe bereidt Nederland zich voor op no deal?, kenniscentrum Europa decentraal
EU voltooit voorbereidingen op mogelijke no-deal Brexit, kenniscentrum Europa decentraal
VNG-Commissie: ‘Wees voorbereid op harde Brexit’, Vereniging van Nederlandse Gemeenten