Onze gemeente is heel actief op het terrein open data en werkt hierbij samen met het lokale museum en het archief. De Europese Commissie wil het gebruik van open data stimuleren en heeft een voorstel gedaan voor een nieuwe richtlijn op dit gebied. Onze gemeente vraagt zich af of data van culturele instellingen ook onder dit voorstel vallen? Deze instellingen zijn namelijk uitgezonderd onder de huidige richtlijn uit 2003.
Versie november 2012
Antwoord
Ja, de Commissie wil de reikwijdte van de richtlijn uitbreiden met archieven, bibliotheken en musea. Het gaat om de grotere en door de overheid gefinancierde erfgoedinstellingen. Deze instellingen zouden aan dezelfde eisen voor het beschikbaar stellen voor hergebruik moeten gaan voldoen als overheden.
Voorstel nieuwe Richtlijn Open Data
Decentrale overheden moeten er volgens het voorstel voor zorgen dat overheidsinformatie door iedereen voor elk doel hergebruikt kan worden. De voorgestelde richtlijn moet van toepassing worden op alle documenten waarvan de verstrekking valt onder de openbare taak van de overheid. Onder documenten verstaat de richtlijn alle media, dus ook elektronische gegevens en geluid- of beeldopnamen. Het gaat om overheidsinformatie die in principe al openbaar is, maar nog niet geschikt is om door derden te worden hergebruikt.
Faciliteren hergebruik
Om hergebruik te faciliteren, moeten openbare lichamen documenten, samen met hun metagegevens, in machinaal leesbare vorm beschikbaar stellen. De gegevens moeten daarbij voor verschillende systemen toegankelijk zijn (interoperabiliteit). Overheden mogen een tarief rekenen aan derde partijen die de informatie willen hergebruiken. Dit moet wel beperkt blijven tot de marginale kosten. Verder wil de Commissie met de richtlijn een nationale, onafhankelijke toezichthouder instellen.
Uitbreiding met culturele data
Volgens de Commissie bevordert de digitalisering van culturele collecties de toegang tot cultuur. Cultureel erfgoed in het bezit van Europese culturele instellingen, zoals boeken, kaarten, audiomateriaal, films, manuscripten, museumstukken, wordt zo voor iedereen eenvoudig toegankelijk voor werk, studie of vrije tijd. Tegelijkertijd zorgt digitalisering ervoor dat dit materiaal duurzaam wordt voor de digitale economie. Zo worden veel kansen gecreëerd voor innovatie.
Verbreding reikwijdte
Anders dan in de huidige richtlijn uit 2003 wil de Commissie culturele instellingen daarom ook onder het open data regime scharen. De Commissie stelt voor het toepassingsgebied uit te breiden naar gebieden die nu nog zijn uitgesloten. De reikwijdte wordt verbreed tot bibliotheken (met inbegrip van universiteitsbibliotheken), musea en archieven.
Wat valt er niet onder?
De richtlijn zou niet van toepassing worden op andere culturele instellingen en levende cultuur, zoals opera, ballet- of theatergezelschappen, met inbegrip van de archieven die aan deze instellingen toebehoren. Bibliotheken, musea en archieven hoeven verder geen (jongere) werken beschikbaar te stellen voor hergebruik waar nog auteursrecht op berust. Tot slot mogen deze instellingen een hoger tarief dan de marginale kosten rekenen aan derden.
Meer informatie:
Open data, Informatiemaatschappij, Europa decentraal
Rijksoverheid, over open data
BNC Fiche, Richtlijn Hergebruik overheidsinformatie
Europese Commissie, over toegang tot overheidsinformatie
Meer weten over dit onderwerp?
Werkt u voor een decentrale overheid of het Rijk en hebt u een vraag over dit onderwerp? Neem dan contact op met de helpdesk van Europa decentraal: