Van 11 tot en met 22 november 2024 vond in Bakoe, Azerbeidzjan, de 29e VN-klimaatconferentie (COP29) plaats. Tijdens deze bijeenkomst werkten de Europese Commissie en de EU-lidstaten intensief samen om afspraken te maken over de financiering van klimaatbeleid in ontwikkelingslanden. In dit artikel lees je de belangrijkste uitkomsten van de conferentie en hoe decentrale overheden hun stem lieten horen.
Parijsakkoord
Het Parijsakkoord uit 2015 heeft doelstellingen opgesteld om de opwarming van de aarde met 1,5C en maximaal 2C te beperken. De verdragspartijen zijn verplicht nationale klimaatplannen op te stellen, terwijl rijkere landen de verantwoordelijkheid hebben ontwikkelingslanden financieel te ondersteunen.
De EU heeft de doelen van het Parijsakkoord overgenomen en klimaatbeleid opgesteld in de vorm van de Europese Green Deal, met als doel om voor 2030 een 55% afname in emissies te realiseren. Verdere internationale afspraken worden gemaakt op de jaarlijkse klimaatconferentie (COP), wat valt binnen het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering.
Onderhandelingen koolstofmarkt en Klimaatfinanciering
Tijdens de onderhandelingen op de COP29 hebben de lidstaten van de Europese Unie zich ingezet om strengere naleving van het Parijs Akkoord te bevorderen. Daarbij treedt de Europese Commissie op namens de EU vanuit een mandaat door de lidstaten, door o.a. Eurocommissaris voor klimaatactie Wopke Hoekstra. De Commissie heeft zich hard gemaakt voor regels op de koolstofmarkt en overeenkomsten op klimaatfinanciering te bereiken.
De Europese Commissie benadrukt: “Met de vaststelling van een nieuw collectief gekwantificeerd doel (NCQG) voor klimaatfinanciering heeft de EU de mondiale basis voor klimaatfinanciering succesvol verbreed.” De overeenkomst bepaalt dat meer landen gaan bijdragen, gezien hun toenemende emissies en economisch gewicht. Daarnaast wordt een grotere rol voorzien voor ontwikkelingsbanken, die particuliere financiering kunnen mobiliseren en gericht kunnen inzetten voor publieke projecten. Samen met andere ontwikkelde landen streeft Europa ernaar om tegen 2035 jaarlijks $300 miljard beschikbaar te stellen voor klimaatfinanciering. Deze middelen zijn bedoeld om ontwikkelingslanden te ondersteunen bij de uitvoering van klimaatactie en beleid.
De onderhandelingen over de grootte van dit bedrag waren echter bijna de aanleiding voor sommige ontwikkelingslanden, die € 1000 miljard vroegen, om uit de conferentie te stappen. Het algehele financieringsdoel voor ontwikkelingslanden van € 1,3 biljard kan namelijk alleen worden bereikt als er uit verschillende bronnen financiering komt, zoals door banken en private investeringen, wiens bijdrage niet is gegarandeerd.
Vertegenwoordiging door het Comité van de Regio’s
Het Comité van de Regio’s (CvdR) heeft als vertegenwoordiger van steden en regio’s van Europa ook een rol gespeeld bij de COP29. Het adviesorgaan, dat bestaat uit leden uit decentrale overheden in alle lidstaten, brengt advies uit over Europese wetgeving, maar kan dus ook als vertegenwoordiger optreden van de decentrale overheden in Europa. Tijdens de themadag van COP29 over ‘klimaat actie op meerdere niveaus’ is de ministeriële bijeenkomst over verstedelijking en klimaatverandering, het CvdR gerepresenteerd door een delegatie, waarbij de rol van steden in duurzame ontwikkeling en lokaal-nationale samenwerking benadrukt werd.
Hiernaast was tijdens heeft het CvdR tijdens de 163e plenaire zitting, een debat georganiseerd op de COP29. De delegatie van het CvdR heeft hierbij de belangrijke rol van lokale en regionale overheden benadrukt bij het tegengaan van klimaatverandering. Daarvoor is volgens de delegatie financiering noodzakelijk voor de belangrijke rol in het tegengaan van klimaatverandering die lokale en regionale overheden opnemen.
Bronnen
Europees Comité van de Regio’s, EU Cities and Regions at COP29: Flash report 18, 19 & 20 November
Europese Commissie, The EU at COP29
Europese Commissie, persbericht