Klimaat en milieu: belangrijke aandachtsgebieden voor de Europese Unie. De EU wil het milieu beschermen, herstellen en verbeteren. De Europese milieuwetgeving raakt aan diverse thema’s die voor decentrale overheden van belang zijn zoals natuurbescherming, schoon drinkwater of het verminderen van afval. Ook voor klimaat is er Europese regelgeving, bijvoorbeeld over klimaatdoelen, klimaatmitigatie en klimaatadaptatie.
De Europese Commissie wil wetgevingsvoorstellen indienen voor het herzien van bestaande EU-regels over het welzijn van landbouwhuisdieren. Er moet een geharmoniseerde EU-aanpak komen waarin alle lidstaten voldoen aan dezelfde normen. Decentrale overheden kunnen deelnemen aan de raadpleging.
De Europese Commissie heeft een inbreukprocedure ingeleid door Nederland een aanmaningsbrief te sturen wegens het niet juist omzetten van de herschikte Drinkwaterrichtlijn. Nederland moet binnen twee maanden reageren en de door de Commissie geconstateerde tekortkomingen aanpakken.
Vanaf 20 juni 2025 gelden nieuwe Europese regels voor en energielabels en het milieuvriendelijk ontwerp van smartphones, draadloze telefoons en tablets die in de EU op de markt worden gebracht. De regels stimuleren een circulaire economie en versterken het concurrentievermogen via duurzaamheid.
Met het nieuwe wetsvoorstel van de Commissie streeft de EU ernaar om de invoer van Russisch gas en olie geleidelijk af te bouwen. Hiermee moet de EU tegen eind 2027 volledig energieonafhankelijk worden en haar concurrentievermogen versterken.
Volgens een analyse van de Commissie zijn de EU-lidstaten goed op weg om de klimaatdoelstellingen voor 2030 te behalen. Ook geeft de Commissie landspecifieke aanbevelingen om de uitstoot verder terug te dringen richting 2040 en om klimaatneutraliteit in 2050 te realiseren.
In het kader van de Europese ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, zijn de CO2-emissienormen voor nieuwe zware bedrijfsvoertuigen aangepast (Vo 2024/1610). Er worden emissiereductiedoelstellingen vastgelegd voor nieuwe vrachtwagens, stadsbussen en touringcars voor 2030 en daarna.
Met het recent aangenomen European Ocean Pact heeft de Commissie een strategie in het leven geroepen om het milieu in de zee, het welzijn en de welvaart van de mensen die van de zee afhankelijk zijn te beschermen. Ook de weerbaarheid van de EU op maritiem terrein valt onder de strategie.
Elektrische apparaten verbruiken in de standby-stand veel energie waarvoor we onnodig betalen. De EU heeft nieuwe strengere regels ingevoerd om zulke apparaten energiezuiniger te maken. Deze regels zijn ook van toepassing op decentrale overheden en ondersteunen het realiseren van lokale energiebesparingsdoelen.
De gemeente Den Haag heeft sinds 1 januari 2025 een verbod ingesteld op fossiele buitenreclames om de gezondheid van haar inwoners en het milieu te beschermen. Volgens Rechtbank Den Haag mag het verbod in stand mag blijven.
Het doel van het voorstel van de Commissie voor de Richtlijn over Bodemmonitoring en Veerkracht is een gezonde Europese bodem voor 2050, in lijn met de ambitie om voor dat jaar alle verontreiniging tot nul terug te dringen.
De Raad en het Europese Parlement hebben een voorlopig akkoord bereikt over het voorstel van de Europese Commissie voor een wetgevingsbesluit dat plasticvervuiling vermindert. Het gaat om plastic pellets; de industriële grondstof die wordt gebruikt om plastic producten te maken.
De Europese Rekenkamer brengt in haar analyse de uitdagingen en kansen voor een verbeterd Europees elektriciteitsnet in beeld. Dit artikel bespreekt hoe decentrale overheden kunnen bijdragen aan het verbeteren van het EU-elektriciteitsnet.